Κως (Ιπποκράτης)

Σύμφωνα με τη μυθολογία, την Κω κατέλαβε ο Ηρακλής και εκεί γεννήθηκε ο γιος του Θεσσαλός από την κόρη του Ευρυπύλου. Οι κάτοικοι της Κω πήραν μέρος με 30 πλοία στον Τρωικό πόλεμο με επικεφαλής τους Ηρακλείδες Φείδιππο και Άντιφο, που ήταν γιοι του Θεσσαλού.  Το νησί κατοίκησαν και Επιδαύριοι Αχαιοί, που είχαν καταφύγει από τη Θεσσαλία στο Άργος. Οι άνθρωποι αυτοί ήταν ενάρετοι, νομιμόφρονες, πιστοί στους θεούς και στους ήρωες. Καλλιεργούσαν την εύφορη γη τους και κυρίως τις ελιές. Στα ιστορικά χρόνια, η Κως άνηκε, μαζί με τη Λίνδο, την Αλικαρνασσό της Μικράς Ασίας, την Ιαλυσό, τη Λίνδο και την Κάμειρο της Ρόδου στη Δωρική Εξάπολιν. Θρησκευτικό κέντρο της Εξάπολης ήταν ο ναός του Απόλλωνα, στο ακρωτήριο Τρόπιο. Η Αλικαρνασσός, επειδή έδειξε ασέβεια προς τα Ιερά, αναγκάστηκε να φύγει από την Εξάπολη. Γλώσσα της Κω ήταν η δωρική, που αντικαταστάθηκε στα χρόνια των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου από την κοινή Αλεξανδρινή. Γνωστοί άνδρες της Κω ήταν ο Πραξαγόρας, ο Φιλίνος, ο Θεσσαλός, ο Πολύβιος, ο γιατρός Ξενοφώντας, ο μιμογράφος Ηρώνδας, ο Εμπορικός και κυρίως το καύχημά της, ο περίφημος Ιπποκράτης, που έγραψε τα ιατρικά του συγγράμματα στην ιωνική και όχι στη δωρική διάλεκτο, ακολουθώντας έτσι την ιστορική παράδοση. Στο νησί υπάρχει το εκβλάστημα του πλατάνου κάτω από τον οποίον έγραψε ο Ιπποκράτης τα έργα του. Η πιο παλιά πρωτεύουσα της Κω ήταν η Αστυπάλαια, πιθανώς αποικία των Λελέγων, που κατοικήθηκε έπειτα από τους Αχαιούς και τους Δωριείς. Την εγκατέλειψαν όμως, σύμφωνα με τον Στράβωνα, τον 4ο αιώνα π.Χ., επειδή καταστράφηκε από τους σεισμούς. Βρισκόταν στη σημερινή τοποθεσία Παλάτια και το λιμάνι της ήταν το σημερινό λιμάνι Καμάρα. Η καινούργια πρωτεύουσα του νησιού, η Κως, ιδρύθηκε το 366 π.Χ. από Μέροπες που κατοικούσαν το γειτονικό Σκαμάνδριο και από τους κατοίκους της Αστυπαλαίας. Βρισκόταν εκεί που είναι το Κάστρο ή Χώρα, η σημερινή πρωτεύουσα της Κω, και ήταν, σύμφωνα με τον Στράβωνα, από τις ωραιότερες παραλιακές πόλεις του κόσμου. Είχε πρυτανείο, γυμνάσιο, θέατρο, αγορά, ναούς του Ηρακλή, του Δία Φρατίου, που ήταν και ο πολιούχος της πόλης, της Ομονοίας και της Εκάτης. Υπήρχαν επίσης στην αγορά ο βωμός του θυλλοφόρου Διονυσίου του Σκυλίττα και ο βωμός των δώδεκα θεών. Στολιζόταν από εξαίρετα αγάλματα, όπως π.χ. του Ασκληπιού, και ανδριάντες όπως του ποιητή Φιλητού κάτω από τον λεγόμενο πλάτανο του Ιπποκράτη. Νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας βρισκόταν το περίφημο Ασκληπιείο της Κω. Τα μνημεία που το αποτελούσαν ήταν τοποθετημένα σε τρία βαθμιδωτά επίπεδα, στα οποία οδηγούσε μια μεγαλοπρεπής μαρμάρινη σκάλα. Στο κατώτερο επίπεδο υπήρχε μια στοά και ένα συγκρότημα οικημάτων, που το αποτελούσαν η ιατρική σχολή του Ιπποκράτη και το Μουσείο ανατομίας και παθολογίας. Στη μέση βρισκόταν μια μεγάλη πλατεία με πλατάνια και βρύσες με θειούχα και σιδηρούχα θερμά νερά. Εκεί έκαναν λουτρά οι άρρωστοι, πιστοί του Ασκληπιού. Τα νερά έρχονταν από την πηγή της Βουρίννης, η πηγή του Ιπποκράτη, και από την πηγή που ονομάζεται σήμερα Κόκκινο Νερό. Στο μεσαίο επίπεδο υπήρχαν ένας μεγάλος βωμός και μια εξέδρα. Δεξιά και αριστερά τους βρισκόταν και από ένας ναός. Μέσα στους ναούς αυτούς βρίσκονταν τα αγάλματα του Ασκληπιού, της Υγιείας και της Ηπιόνης και ενδεχομένως της Αναδυόμενης Αφροδίτης, που είχε κατασκευάσει ο Πραξιτέλης, ύστερα από παραγγελία της πόλης της Κω. Τέλος, στο ανώτερο επίπεδο υπήρχε ένας μαρμάρινος δωρικός ναός. Η πόλη Κως, με τους συνοικισμούς και τα προάστιά της ήταν η έδρα του νησιού, όπου έδρευε η Βουλή που αποτελείτο από τον επώνυμον άρχοντα ή μόναρχο και τους πωλητές, ταμίες και στρατηγούς. Οι φυλές τότε ήταν οι Υλλείς, οι Δυμάνες και οι Παμφυλλείς και οι φατρίες τους. Οι δήμοι του νησιού έστελναν τους αντιπροσώπους τους βουλευτές στην πρωτεύουσα. Από τους πιο γνωστούς δήμους και συνοικισμούς της Κω, όπου βρέθηκαν και αξιόλογα μνημεία, ήταν οι έξης: 1) Ο δήμος Αλασάρνων, στη νοτιοανατολική ακτή του νησιού, στα σημερινά Καρδάμενα, όπου βρέθηκαν επιγραφές και ερείπια του ναού του Απόλλωνα ή του Ασκληπιού. 2) Ο δήμος Αλεντίων, που αποτελείτο κυρίως από τις πόλεις του Άλειος και της Πέλης (σημερινού χωριού Παλαιό Πυλί), όπου υπάρχουν ερείπια του περιτειχισμένου χώρου όπου βρέθηκαν τα γνωστά αγάλματα του Ιπποκράτη. Στον δήμο αυτόν υπήρχε και ο ναός του Σεβαστού Δία του Στρατίου, και ναός της Δήμητρας. Εδώ γιορτάζονταν τα Θαλύσια, προς τιμήν της Δήμητρας και παρήγαγαν τον πελεατικό οίνο. 3) Ο δήμος των Αντιμαχιδών, Αιγηλίων και Αρχιαδών, στη σημερινή τοποθεσία Στα Παλαιά ή Παλαιά Αντιμάχια, κοντά στο Κάστρο. Υπήρχε ναός της Δήμητρας και της Πανδήμου Αφροδίτης. 4) Ο δήμος Αστυπαλαίας, από την οποία σώζονται ακόμη ερείπια των τειχών της που είχαν κατασκευαστεί επί Αλκιβιάδη, ερείπια του Μικρού Ασκληπιίεου και μαρμάρινα μέλη οικοδομών που φυλάσσονται τώρα στην Καμάρα. 5) Ο δήμος Ιππιωτών, που ήταν ο μικρότερος και βρισκόταν μεταξύ των δήμων των Αλεντίων και των Αντιμαχιδών. Εδώ υπήρχε Ιερό της Ήρας και παραγόταν ένα υπέροχο κρασί, που ονομαζόταν ίππος ή ιπποκώος. 6) Ο δήμος Ισθμιωτών, δεύτερος σε πληθυσμό. Βρισκόταν στα νότια του νησιού, στη ράχη του στενότατου ισθμού. Σώζονται ελάχιστα ερείπια και ένα τμήμα του μόλου που βρίσκεται τώρα κοντά στο χωριό Κέφαλο. Υπήρχε Ιερό του Ασκληπιού και ναός της Δήμητρας. 7) Το Δρέπανο ή Δρέκανο, το σημερινό Κάβο Δαφνί, όπου βρέθηκαν ερείπια συνοικισμού στη θάλασσα. 8) Η Σιτέα, που την κατοικούσε η Παμφυλλίδα φυλή και όπου υπήρχε Ιερό της Δήμητρας. Τα νομίσματα της Κω παρίσταναν τον καρκίνο, τον Ασκληπιό και τους πολιούχους της Δωρικής Πεντάπολης, της οποίας η Κως αποτελούσε μέλος